Giải mã những kim trường đoản cú tháp, đặc biệt quan trọng Quần thể kim từ bỏ tháp Giza là trong số những chủ đề nóng rộng một cầm kỷ qua. Khoanh vùng này là nơi đặt Đại kim từ bỏ tháp Giza, Kim trường đoản cú tháp Khafre, Kim từ tháp Menkaure với Tượng nhân sư bự ở Giza. Qua thời gian, đã tất cả những kín đáo dần được tiết lộ, dẫu vậy đây chỉ là con số ít ỏi vào vô vàn đa số điều khó phân tích và lý giải tại Ai Cập cổ đại.
Bạn đang xem: 10 bí ẩn về kim tự tháp ai cập cổ đại gây sốc bạn chưa biết
Từ các chiếc trục ẩn cho tới những cái cưa răng bằng sapphire, 30 thực sự thú vị về các kim từ tháp cổ kính này để giúp đỡ bạn phát âm hơn về kỹ thuật phát hành của người xưa.
1. Các kim tự tháp đã từng có lần là công trình tối đa mà con tín đồ xây dựng
Đại kim từ bỏ tháp Giza, nói một cách khác là Kim từ bỏ tháp Kufu được xây dựng vào lúc năm 2500 mang đến 2490 Trước Công nguyên. Công trình xây dựng kiến trúc lớn lao này vẫn là một trong những công trình cao nhất mà con người xây dựng trong nhiều thế kỷ cho đến khi tạo Thánh mặt đường Lincoln (với hình chóp ban đầu) vào khoảng thời gian 1311 sau Công nguyên. Điều này đồng nghĩa với việc, Kim từ tháp Giza đã duy trì kỷ lục này trong khoảng 3871 năm.
2. Thực tế có cho hơn 100 kim trường đoản cú tháp sinh sống Ai Cập
Trên thực tế, theo con số ước tính được thì tại đây có khoảng tầm hơn 130 kim trường đoản cú tháp. Không chỉ là vậy, nhiều chuyên viên tin rằng đang còn nhiều hơn thế nữa nữa trong số những năm tới. Lý do vì sao lại có nhiều kim tự tháp đến vậy nên vẫn đang được tranh luận sôi nổi nhưng ví dụ không thể lắc đầu vai trò đặc biệt quan trọng của chúng trong nền văn hóa truyền thống Ai Cập cổ đại.
3. Một cục đá ở kim trường đoản cú tháp còn nặng hơn cả một con voi!
Bạn bao gồm tin gồm có khối đá sinh sống kim từ tháp nặng cho hơn 70 tấn? Trọng lượng mức độ vừa phải của từng khối đá trong các 2,3 triệu khối đá ở Đại Kim trường đoản cú tháp rơi vào thời gian 2,3 tấn. Nhiều khối còn nặng trĩu hơn còn nếu không muốn nói gấp vài lần đối với trọng lượng của một bé voi.
Việc di chuyển đá xây dựng cho đến lúc này cũng chưa tìm ra lời giải xác đáng nhưng một số tài liệu Ai Cập cổ kính và các bức vẽ trên tường đã gợi ý cách dịch chuyển của bạn xưa có thể bằng xe pháo trượt tuyết hoặc trên cat ướt. Mặc dù nhiên, câu vấn đáp vẫn không hẳn là đúng chuẩn nhất.
4. Kim từ bỏ tháp ko phải là một trong những khối đồng nhất
Một thực sự thú vị không giống là vĩnh cửu cả mạng lưới phức hợp gồm những lối đi, các trục và các khoang phía bên trong dưới các kim từ tháp sinh hoạt Giza. Mục đích của những cấu trúc này vẫn chưa được giải mã vừa đủ nhưng có khá nhiều lý thuyết vẫn còn tồn tại.
5. Các kim tự tháp chưa hẳn do nô lệ xây dựng
Trái với xem xét của nhiều người, nhân lực để phát hành nên các kim trường đoản cú tháp không hẳn là nô lệ, dù cho là người Israel hay bất kể ai. Nghiên cứu và phân tích hiện tại chỉ ra, đặc biệt quan trọng đã tò mò các tài liệu từ thời đó mang đến thấy, công nhân hầu như được trả lương cao và cho ẩm thực đầy đủ. Có vẻ như lực lượng lao động cũng tương tự thực phẩm với các nhu yếu phẩm khác đến từ khắp Ai Cập.
Không chỉ vậy, đó là công trình tất cả uy tín cao, các công nhân còn tồn tại vinh dự được chôn cất trong những lăng tuyển mộ gần kim từ bỏ tháp linh thiêng.
6. Kim từ bỏ tháp vẫn được tạo ra rất kiên cố
Mặc cho dù xây dựng những kim từ bỏ tháp nhưng chưa hẳn cái nào thì cũng còn nguyên vẹn cho tới ngày nay. Đại kim tự tháp và những kim tự tháp khác cũng ko ngoại lệ. 1 trong số vì sao là người Ai Cập đã văn minh hơn qua thời gian. Một số nhà nghiên cứu lại cho rằng, bạn Ai Cập chẳng thể nào cắt nhẵn các khối đá đặt khớp với nhau như thế.
Theo thời gian, hơi độ ẩm đi vào trong số khe hở, lúc giãn ra, khi co lại đẩy các khối đá xa nhau và xói mòn theo thời gian.
Kim từ tháp lớn cũng khá được xây dựng bằng đá granit, không dễ thấm nước. Các thợ bằng tay thủ công bằng một bí quyết nào đó đã tạo nên các khớp nối nghiêm ngặt đến nỗi kim trường đoản cú tháp ko thấm nước.
7. Kim trường đoản cú tháp thẳng sản phẩm với những chòm sao
Người Ai Cập cổ đại bên cạnh đó đã áp dụng hai chòm sao để chuẩn bị xếp các kim từ tháp theo phía Bắc phái mạnh – chòm sao Bắc Đẩu và chòm sao nhỏ. Sự sắp đặt này đúng mực đến mức không nên số chỉ 0.05 độ.
8. Vữa siêu đặc trưng khiến ‘thời gian sợ hãi kim trường đoản cú tháp’
Tục ngữ cổ của Ả Rập bao gồm câu ‘Con người sợ thời gian, thời gian sợ kim trường đoản cú tháp’ đủ để xem sự ngôi trường tồn của các khối đá đẩy đà này. Một trong những phần lý do cho sự tồn tại của kim từ bỏ tháp bên cạnh đó là bởi vì kết cấu vữa đặc trưng siêu kết dính tạo nên các khối đá dĩ nhiên chắn. Theo cầu tính, bài toán xây dựng Đại kim tự tháp sẽ phải tiêu tốn đến 500.000 tấn vữa.
9. Tồn tại các cánh cửa túng mật bên phía trong kim từ tháp
Đại kim trường đoản cú tháp tất cả 3 phòng chính: phòng cho cô gái hoàng, phòng trưng bày và chống của Vua. Những nhà Ai Cập học cách đây không lâu còn phát hiện nay ra hai tuyến đường hầm rộng khoảng chừng 20cm kéo dãn dài từ các bức tường phía Bắc cùng phía Nam của phòng Nữ hoàng và dừng lại ở những cánh cửa ngõ đá tất cả tay cầm bởi đồng. Các cánh cửa ngõ được phát hiện bằng cách sử dụng robot hiện nay đại. Một số người cho rằng những mặt đường hầm này rất có thể dẫn đến 1 căn phòng túng thiếu mật.
10. Kim tự tháp cũng từng tỏa sáng như kim cương
Vào thời điểm mới xây dựng, Đại kim từ tháp nghỉ ngơi Giza được bao trùm bằng một tấm vỏ đá vôi đánh bóng. Khi ánh nắng mặt trời chiếu xuống, những kim từ bỏ tháp lấp lánh tựa như các viên kim cương. Trong vô số thiên niên kỷ, phần đông các tảng đá này vẫn được nạy ra để thực hiện cho nhiều dự án xây dựng khác.
11. Ko phải tất cả kim từ bỏ tháp đều phải có chóp nhọn
Đã bao gồm kim từ tháp không phải chóp nhọn mà bao gồm hình bậc thang. Bên trên thực tế, một trong những kim trường đoản cú tháp trước tiên do tín đồ Ai Cập xây dựng rất có thể được tra cứu thấy trên Saqqara, chế tạo cách ngày nay khoảng 4700 năm có các bậc hai bên và đỉnh bằng phẳng
Trước đó, cũng đều có các lăng chiêu mộ được xây như cột buồm, có cấu trúc thấp hơn, mái bởi với các cạnh dốc. Kim trường đoản cú tháp của vua Ai Cập Djoser được mang đến là gồm hình dạng lúc đầu là cột buồm sau đó được không ngừng mở rộng để tạo ra kim tự tháp bậc thang cao khoảng 60m như ngày nay.
12. Quần thể Kim tự tháp Giza không chỉ dành cho các lăng chiêu mộ của Pharaoh
Quần thể danh dự xung quanh Đại Kim trường đoản cú tháp ở Giza bao hàm hai quần thể được nối cùng với nhau bằng một tuyến đường đắp cao, lăng chiêu tập cho gia đình trực hệ của Khufu và những thành viên thân cận, bố kim trường đoản cú tháp nhỏ dại hơn giành riêng cho vợ của Khufu.
13. Tượng Nhân sư hoàn toàn có thể đã từng có khá nhiều màu sắc
Theo suy đoán, tượng phật Nhân sư Sphinx được kiến thiết gần Đại Kim từ tháp cách đây 4500 năm, khét tiếng với thân sư tử với đầu của con người, hiện nay thân của Pharaoh Khafre. Mặc dù điều này chưa phải lúc nào thì cũng đúng. Một số nhà nghiên cứu và phân tích cho rằng, tượng Nhân sư rất có thể đã trải qua một vài lần sửa đổi trong suốt thời hạn tồn tại của nó. Tàn dư của sắc đẹp đỏ cùng bề mặt tượng Nhân sư cho biết thêm bức tượng đã rất có thể được vẽ lên.
Ngày nay, hầu hết các bên Ai Cập học hầu hết thống nhất cách nhìn Tượng Nhân sư lớn được xây dựng vào thời gian năm 2500 TCN đến Pharaoh Khafre, bạn xây dựng kim từ bỏ tháp thứ hai trên Giza. Mục đích xây dựng tượng vẫn không được cắt nghĩa rất đầy đủ nhưng trả thuyết nhận định rằng được sử dụng để đảm bảo các kim từ tháp.
14. Phong cách thiết kế sư của kim từ tháp bậc thang về sau được tôn thờ như một vị thần
Imhotep là trong những kiến trúc sư bậc thầy trước tiên được nghe biết trong kế hoạch sử. Không chỉ có kiến trúc mà ông còn được nhắc đến trong nghành y học, thiên văn học cùng chiêm tinh học. Ông từng là giám tướng mạo của Djoser cùng là ‘cha đẻ’ của kim từ tháp bậc thang cho vua Djoser và tiếp đến được tôn thờ như 1 vị thần God of Medicine.
15. Đại kim từ tháp Giza siêu nặng, cực kỳ nặng
Theo con số ước tính, Đại kim từ bỏ tháp Khufu nặng nề tới 5.750.000 tấn. Đặt bên trên bàn cân, tòa đơn vị chọc trời Burj Khalifa chỉ nặng trĩu 500.000 tấn – một con số quá nhỏ bé khi đối chiếu với kỳ quan cố gắng giới.
Trọng lượng của Đại Kim trường đoản cú tháp được giám sát dựa vào cách thực hiện 2,3 triệu khối đá, trung bình từng khối nặng 2.5t (2.268kg).
16. Điểm trung tâm nằm tại vị trí Đại kim từ tháp Giza
Năm 1877, tiến sĩ Joseph Seiss phát hiện nay ra mày mò thú vị rằng Đại kim từ bỏ tháp nằm đúng mực ở giao điểm của mặt đường kinh độ nhiều năm nhất và vĩ độ nhiều năm nhất. Tuy nhiên tất nhiên quan điểm này đã bị bác quăng quật nhanh chóng. Đường vĩ độ nhiều năm nhất là con đường xích đạo và toàn bộ các mặt đường kinh đạo, về kim chỉ nan thì đều bằng nhau. Với trên thực tế, kim tự tháp nằm tại 30 đô Bắc và 31 độ Đông.
17. Mặc kệ sự phá hủy, các kim trường đoản cú tháp vẫn đứng vững
Vào vắt kỷ 13, Sultan Al-Aziz Uthman, đàn ông của Saladin cùng người cai trị Ai Cập, đang lên kế hoạch tiêu diệt các kim từ bỏ tháp nghỉ ngơi Giza, bước đầu với kim tự tháp Menkaure. Sau tám tháng, mọi cố gắng đều bị chùn cách và ông nên từ bỏ. Cuộc hủy hoại này đã còn lại vết thương béo trên một khía cạnh tháp Menkaure.
18. Mất khoảng hai thập kỷ để tạo một kim tự tháp
Trên thực tế, theo một số nghiên cứu, chỉ mất 23 năm để xây dựng Đại kim từ bỏ tháp Giza trong những khi Notre Dame mất tới 200 năm.
19. Các kim tự tháp đa số không bao gồm chữ tượng hình
Nhắc mang lại Ai Cập cổ đại, rất nhiều người suy nghĩ ngay đến chữ tượng hình tuy thế điều đó lại hiếm xẩy ra ở kim từ bỏ tháp. Phần nhiều các khu vực có thể tiếp cận phía bên trong tháp không có các các loại chữ tượng hình. Mặc dù nhiên, toàn bộ đã biến đổi vào năm 2011 khi những nhà nghiên cứu cuối cùng cũng tra cứu thấy một số trong những chữ tượng hình trong căn phòng kín đáo nhờ sự trợ giúp của robot.
20. Ước tính có khoảng 10.000 – 50.000 bạn xây dựng các cấu trúc
Để xuất bản một công trình kiến trúc lớn như Đại kim từ bỏ tháp Giza trong thời hạn ngắn vài thập kỷ chắc hẳn rằng phải tốn tương đối nhiều công sức. đa số các công ty Ai Cập học văn minh đều tin rằng, công việc này lãnh đạo động một đội nhóm nòng cốt không thật 10.000 cho 20.000 công nhân và team ngũ cung ứng lành nghề. Mặc dù con số này có thể được không ngừng mở rộng lên 50 trong một số dự án và giai đoạn. Đó vẫn tồn tại được xem như là số đôi khi dân số Ai Cập thời điểm bấy giờ không thực sự 1.5 triệu người.
21. Fan chết được mai táng trong sang giàu
Đối với người Ai Cập cổ đại, nhân loại bên kia là thiên đường, nơi người ta sẽ được bất tử. Vị vậy, họ có niềm tin rằng khi ai đó chết đi cần phải có tài sản mặt mình. Không chỉ có những đồ dùng thiết yếu đuối cho trái đất bên kia như đồ ăn thức uống mà lại giới công ty giàu còn chôn thuộc vô số đồ trang sức đẹp và các vật dụng có giá trị.
22. Họ từng suy nghĩ kim từ tháp có không ít hơn 4 cạnh?
Vào trong thời điểm 1940, một phi công tên p. Groves tuyên bố Đại kim từ bỏ tháp thực sự tất cả 8 khía cạnh chứ không phải 4 mặt. Ông phân biệt các lốt lõm mỗi bên rất nhỏ so với phương diện đất với chỉ hoàn toàn có thể dễ dàng quan cạnh bên từ trên cao. Vào khoảng thời gian 1880, đơn vị Ai Cập học Flinders Petrie cũng gây để ý khi dấn định những mặt của kim từ bỏ tháp có những vết lõm rõ ràng và từng mặt bao gồm một loại rãnh quánh biệt.
Một cuộc khảo sát sau đó vào năm 2005 đã chứng thực sự tồn tại của những rãnh này tuy nhiên được cho là do đá bị hư sợ và bị nockout bỏ. Trong đk ánh sáng nhất định, các mặt ngoài ra bị phân tách dẫn cho suy đoán kim từ bỏ tháp tất cả tám mặt. Nhưng không tồn tại bằng chứng chứng thực điều này.
23. Một trục khí có thể vận động như một trục sao
Trong Đại kim tự tháp Giza, vĩnh cửu một trục mà một vài người tranh cãi xung đột là thẳng sản phẩm với chòm sao vùng cực trước đây là Alpha Draconis (chòm Thuban). Trục này được xem như là điểm xây dựng của kim tự tháp trong quá trình xây dựng và mục đích của nó vẫn đang được bàn luận.
Tuy nhiên, các trục này có thể sẽ không hữu dụng cho câu hỏi quan sát những chòm sao do các khối đá to dễ ngăn lối ra của trục. Bí mật này vẫn không đi mang đến câu trả lời cuối cùng.
24. Giải pháp xây dựng bao gồm thể bao gồm cưa răng bởi sapphire
Trong cỗ áo của vua Pharaoh Khafre có tác phẩm bằng tay thủ công rất ấn tượng được làm cho từ đá granite black với va khắc và tạo ra hình tinh xảo thuộc với một vài công cầm đặc biệt. Một số trong những người tư duy rằng người Ai Cập vẫn sử dụng các răng cưa làm từ đồ trang sức như beryl, topas, chrysoberyl, corundum hoặc sapphire. Tuy nhiên hầu như công rứa được thực hiện đều làm cho từ đồng.
25. Những kim trường đoản cú tháp có thể đã được căn chỉnh bằng cách sử dụng gnomon
Đại kim từ bỏ tháp Giza được chỉnh sửa cùng với những điểm bao gồm – bắc, nam, đông với tây (mặc cho dù nó tương đối lệch trái chiều kim đồng hồ). Trước lúc có la bàn, bạn Ai Cập đã sử dụng thứ gì để đo đạc. Có chủ kiến cho rằng họ sử dụng điểm phân ngày thu – lúc mặt trời nằm trên đường xích đạo, số giờ buổi ngày bằng ban đêm. Điều này hoàn toàn có thể được thực hiện bằng phương tiện hỗ trợ mang tên là gnomon.
Tương từ bỏ như đồng hồ đeo tay mặt trời, bài toán đo đạc được tiến hành bằng cách đặt cọc mộc thẳng đứng xuống đất để quan tiếp giáp bóng và tìm ra phía đổ bóng. Tín đồ quan sát có thể sử dụng một đoạn dây để vẽ mặt đường thẳng trường đoản cú đông quý phái tây. Tác dụng rất gần với việc thẳng mặt hàng của kim tự tháp.
26. Xây dựng của Đại kim tự tháp Giza hoàn toàn có thể dựa bên trên số Pi
Trong một nghiên cứu khuyến nghị rằng có mang số Pi nhập vai trò cố định vào thi công Đại kim từ tháp Khufu sinh hoạt Giza. Nhấn định đầu tiên được gửi ra vì chưng John Taylor khi ông tính toán ra chu vi của kim từ tháp khi chia cho độ cao của nó kết quả đúng bởi 2 Pi.
Tuy nhiên, nhiều người dân cho trên đây chỉ là sự việc trùng hòa hợp hoàn toàn.
27. Vẫn chưa tìm ra câu vấn đáp về biện pháp xây dựng kim từ bỏ tháp
Tất cả số đông giả thuyết gửi ra về phong thái xây dựng quần thể kim từ bỏ tháp vẫn luôn là giả thuyết và rất có thể sẽ không bao giờ biết.
28. Napoléon Bonaparte từng tuyên bố chúng ta có thể xây một bức tường bao bọc nước Pháp từ những kim từ bỏ tháp
Khi cho thăm những kim trường đoản cú tháp vào vào đầu thế kỷ 19 và đo lường kỹ lưỡng, Napoleon Bonaparte vẫn tuyên bố, toàn bộ vật liệu làm việc quần thể này đủ để xây một tường ngăn rộng 0,3m, cao 3m bao trùm toàn bộ chu vi nước Pháp.
29. Ngày nay, nếu như muốn xây dựng một kim từ bỏ tháp sẽ tiêu hao khoảng 1 tỷ đô la
Bên cạnh con số nhân công cần thiết, chi tiêu vật liệu xây dựng, trang thiết bị… để tạo nên Đại kim từ bỏ tháp Giza ngày nay sẽ tốn khoảng chừng 1 tỷ đô la. Điều này thực thụ không tồi lúc xem xét tòa nhà cao nhất thế giới Burj Khalifa, được kết thúc năm 2009 cùng với tổng giá thành là 1,5 tỉ đô la.
Theo cầu tính, chi tiêu đá vôi quan trọng để xây dựng Đại kim tự tháp rơi vào thời gian 776 triệu đô, chi phí công, thời hạn đi lại, thuê đơn vị máy… cầu tính khoảng tầm 102 triệu đô.
30. Cho tới ngày nay, vẫn còn đấy vô vàn bí mật tại kim từ bỏ tháp
Mặc dù đã quăng quật rất nhiều công sức để nghiên cứu và phân tích kỳ quan quả đât này nhưng tới nay vẫn còn tương đối nhiều chưa được huyết lộ. Ví dụ như việc vừa phát hiện thêm một căn phòng mới chừng 30 mét chưa được khám phá bên phía trong Đại kim từ tháp Giza nhờ thực hiện vật lý hạt.
Thời gian qua đi, technology hiện đại hơn, chắc chắn không chỉ 30 bí mật này, mà lại số kín đáo tại kim trường đoản cú tháp có thể tăng lên theo cấp số nhân.
các nhà phân tích về cổ vật dụng Ai Cập hôm 2.3 đã chào làng một hành lang kín đáo dài 9m phía đằng sau lối vào chủ yếu của Đại kim từ bỏ tháp Giza. Những nhà phân tích cho rằng rất hoàn toàn có thể hành lang này sẽ xuất hiện thêm những khám phá mới về bí mật xung quanh Kim tự tháp.
coi nhanh: Chiến dịch Nga ngày 436, miền nam Ukraine căng thẳng mệt mỏi chờ bội nghịch công; ai cố kỉnh Wagner ngơi nghỉ Bakhmut?
những nhà phân tích đã tìm thấy một hành lang bí ẩn dài 9m phía sau lối vào Đại Kim từ tháp Giza.
Phát hiện nay này được triển khai trong dự án công trình quét hình kim từ bỏ tháp. Dự án đã được triển khai từ năm 2015, các công nghệ hiện đại được sử dụng bao gồm các vật dụng quét, trang bị soi để tìm kiếm những bí ẩn bên phía trong Kim từ tháp.
Hành lang vừa được tìm thấy được những nhà phân tích cho rằng nó vẫn chưa hoàn thành. Hoàn toàn có thể đây là một cấu trúc nhằm giảm sút sức nặng trĩu của 2 lối đi chủ yếu dẫn vào bên trong Kim trường đoản cú tháp.
Đại Kim từ tháp được thiết kế như một ngôi tuyển mộ vĩ đại dành riêng cho Pharaoh Khufu,còn được biết đến với tên thường gọi Cheops.
Kim từ bỏ tháp này được xây dựng vào khoảng năm 2500 trước công nguyên.
Kim trường đoản cú tháp Cheops cao 146m, từng làcông trìnhcao độc nhất được con tín đồ xây dựng. Mãi mang lại năm 1889 địa điểm này bắt đầu bị thay thế sửa chữa khi tháp Eiffel được hoàn thành.
Xem thêm: Tỷ lệ pha vôi quét tường đúng công thức, cách pha nước vôi quét tường nhà chuẩn nhất
vày sao mèo được người Ai Cập cổ điển sùng kính?
Tín ngưỡng sùng bái loài vật, duy nhất là chủng loại mèo, là một trong những nét văn hóa lâu lăm của người Ai Cập. Ngày xưa, chỉ có các vị Pharaoh mới gồm quyền nuôi mèo chứ dân thường không được nuôi. Đặc biệt, nếu tín đồ dân tạo ra cái chết cho mèo thì sẽ buộc phải chịu án tử hình. Thế cho nên người dân kính sợ, coi mèo là hình tượng của sự uyển chuyển, ân sủng và đĩnh đạc.
khám phá hàng trăm xác ướp Ai Cập cổ đại, cả một cuộn giấy còn niêm phong
tò mò 'chân tơ kẽ tóc' xác ướp Pharaoh Ai Cập nhờ technology chụp CT
Nhà phân tích kim từ bỏ tháp technology hiện đại công trình cao Ai Cập
Bình luận
vồ cập nhất mới nhất
Thời sự nhân loại kinh tế tài chính Đời sinh sống
mức độ khoẻ thanh niên giáo dục phượt
Văn hoá giải trí thể dục technology - trò chơi
xe cộ thời trang trẻ video Podcast
bạn đọc Rao vặt
Đặt báo lăng xê RSS Tòa biên soạn chế độ bảo mật
theo dõi báo trên
Hotline
Liên hệ quảng cáo
Tổng biên tập: Nguyễn Ngọc Toàn
Phó tổng biên tập: Hải Thành
Phó tổng biên tập: Đặng Thị Phương Thảo
Phó tổng biên tập: Lâm Hiếu Dũng
Ủy viên Ban chỉnh sửa - Tổng Thư cam kết tòa soạn: è cổ Việt Hưng
top